Het Teamheldenspel is gebaseerd op de archetypen van Jung. Diep verscholen in het collectieve onbewuste van de mensheid liggen universele patronen en thema’s verborgen die ons gedrag en persoonlijkheid beïnvloeden. Deze archetypen, zoals ze genoemd worden, zijn voorbeelden van mensen, gedragingen en persoonlijkheden die dienen als universele symbolen in onze psyche. Het idee van archetypen werd geïntroduceerd door Carl Jung, een Zwitserse psycholoog en psychiater die geloofde dat deze archetypen ons kunnen helpen om onszelf en anderen beter te begrijpen. Dat is ook precies waar dit Teamheldenspel om draait: jezelf en anderen beter begrijpen door je eigen verhaal en dat van je teamleden te leren kennen en onderzoeken. 

Een andere onderzoeker die geïnteresseerd was in archetypen was de Amerikaanse schrijver en literatuurprofessor Joseph Campbell. Hij beschreef de reis van de held als een universeel verhaal dat voorkomt in mythen en verhalen van verschillende culturen over de hele wereld. De reis van de held bestaat uit verschillende fases die universeel en herkenbaar zijn voor iedere mens. Dit archetypische concept gaat over het oproepen van de held tot avontuur, het overwinnen van tegenslagen en het verslaan van symbolische draken. In het Teamheldenspel vind je de invloeden van Joseph Campbell ook terug, bijvoorbeeld bij de omschrijving het van het geheime wapen van de verschillende archetypen. Wie ben jij in het uur van de waarheid, welk geheim wapen kun je in je team inzetten als er het er écht toe doet? 

Carol S. Pearson, een Amerikaanse schrijfster en academicus, bouwde voort op het werk van Jung en Campbell door een lijst van 12 eigentijdse en praktisch toepasbare archetypen te ontwikkelen. Deze archetypen hebben allemaal hun eigen missies, dromen, verlangens, krachten en schaduwkanten. Door deze archetypen beter te leren kennen, kunnen we niet alleen onszelf beter begrijpen, maar ook de persoonlijkheid en motivatie van de mensen om ons heen. Dit is de basis van het Teamheldenspel, waarin deze archetypen gebruikt worden om teamleden te helpen begrijpen wie ze zelf zijn zijn en hoe ze het beste kunnen samenwerken als helden in hun eigen verhaal. Maar het Teamheldenspel is ook een uitdaging om de held in anderen te ontdekken en samen op avontuur te gaan.

In deze workshop werken we met de 12 archetypen van Carol S. Pearson. Zij heeft haar werk gebaseerd op het werk van Carl Jung. Het model van archetypen van Carol S. Pearson omvat 12 archetypen die fundamentele menselijke verlangens, motivaties en angsten vertegenwoordigen. In de workshop krijg je van ieder archetype uitgebreidere informatie. We staan dan stil bij krachten van ieder archetypen, het geheime wapen van bepaalde archetypen in samenwerkingen, maar ook bij communicatiestijlen en schaduwkanten. Hieronder vind je alvast een kort overzicht van elk van deze archetypen:

1. De Idealist
   Het archetype van De Idealist vertegenwoordigt zuiverheid, onschuld en het verlangen naar eenvoud en veiligheid. Idealisten zijn optimistisch, onbevangen en hoopvol, en hebben vaak een kinderlijke verwondering en enthousiasme voor het leven.
2. De Gewone Man (m/x/v)
   Het archetype De Gewone Man vertegenwoordigt het deel van ons dat praktisch, herkenbaar en nuchter is. Dit archetype wordt vaak beschreven als de ‘de gemiddelde’ of ‘normale’ persoon en wordt gekenmerkt door kwaliteiten als nederigheid, betrouwbaarheid en gemeenschapsgevoel. 
3. De Strijder
   Het archetype van De Strijder staat voor moed, vastberadenheid en het verlangen naar avontuur en prestatie. Strijders zijn vaak ambitieus en gedreven, ze zijn bereid risico’s te nemen en uitdagingen aan te gaan om hun doelen na te streven.
4. De verzorger
   Het archetype van De Verzorger vertegenwoordigt mededogen, koestering en de wens om anderen te helpen en te beschermen. Verzorgers zijn vaak onbaatzuchtig en genereus en worden gedreven door de wens om anderen te dienen en te ondersteunen.
5. De Ontdekker
   Het archetype van De Ontdekker vertegenwoordigt nieuwsgierigheid, onafhankelijkheid en het verlangen naar vrijheid en verkenning. Ontdekkers zijn vaak avontuurlijk en gedurfd en worden gedreven door de wens om nieuwe dingen te ontdekken en nieuwe culturen te ervaren.
6. De Rebel
   Het archetype van De Rebel vertegenwoordigt verzet, onafhankelijkheid en het verlangen naar verandering en vrijheid. Rebellen zijn vaak non-conformistisch en rebels, en worden gedreven door de wens om autoriteit en de status quo uit te dagen.
7. De Verleider
   Het archetype De Verleider staat voor passie, sensualiteit en het verlangen naar intimiteit en verbinding. Verleiders zijn emotioneel expressief en worden gedreven door een verlangen naar diepe en betekenisvolle relaties.
8. De Schepper
   Het archetype van de Schepper vertegenwoordigt creativiteit, verbeeldingskracht en het verlangen naar zelfexpressie en innovatie. Scheppers zijn vaak artistiek en innovatief en worden gedreven door de wens om hun ideeën te creëren en met de wereld te delen.
9. De Leider
   Het archetype van De Leider vertegenwoordigt macht, autoriteit en het verlangen naar controle en invloed. Leiders zijn vaak zelfverzekerd en ambitieus en worden gedreven door een verlangen om te leiden en te slagen.
10. De Wijze
    De Wijze vertegenwoordigt wijsheid, kennis en het verlangen naar begrip en verlichting. Wijzen zijn vaak nieuwsgierig en intellectueel, en worden gedreven door een verlangen om dingen te doorgronden en hun kennis en ervaring over te dragen.
11. De Magiër
    Het archetype van de Magiër staat voor transformatie, creativiteit en het verlangen naar verandering en persoonlijke groei. Magiërs zijn vaak visionair en innovatief, en worden gedreven door de wens om positieve verandering in de wereld te creëren en teweeg te brengen.
12. De Nar
    Het archetype van De Nar staat voor speelsheid, humor en het verlangen naar plezier en genot. Narren zijn vaak luchtig en speels, en worden gedreven door een verlangen om anderen vreugde en plezier te brengen.

De Rebel die graag de status quo uitdaagt, de Verzorger die het lastig vindt om nee te zeggen of de Nar die grappen maakt waar een ander niet mee wegkomt. Professionals die het Teamheldenspel spelen herkennen vaak direct de collega’s in de beschrijvingen van de archetypen. Door met elkaar de archetypen en hun verhalen te verkennen, leren we veel over onszelf en de mensen met wie we werken.  De beschijvingen op de archetypekaarten in het Teamheldenspel geven ons de taal en het verhaal om te benoemen wie we zijn, wat we willen en waarom we ons gedragen zoals we ons gedragen.  Dat geeft zelfinzicht, maar zorgt ook voor inzicht in je team. 

Het vertellen van verhalen zit in onze menselijke natuur. Iedereen doet het en iedereen kan het. In de spelgids bij het Teamheldenspel vind je handige en bruikbare informatie over wat verhalen zijn en uit welke narratieve elementen  verhalen bestaan. Dit geeft je waarschijnlijk al de nodige houvast. De teksten op de archetypekaarten werken voor de meeste spelers van het Teamheldenspel heel intuïtief, ze herkennen zich in de beschrijving of een bepaalde quote resoneert. Ze zien hun eigen talent omschreven en vaak zijn het ook de schaduwzijden waarvan mensen zeggen: oh ja, dat is echt typisch iets voor mij!  Wil je meer weten over storytelling of archetypen? Of vind je het prettiger om een sessie te laten faciliteren omdat je als (team)leider liever een andere rol inneemt in het proces? Kijk dan eens op de pagina ‘Teamworkshop: ken je archetype’.

Het Teamheldenspel is ontwikkeld door Sem Stemerding (Storylogie), Annet Scheringa (The StoryConnection) en door Femke Nales (Storypro).  Samen hebben we onze kennis en expertise gebundeld op het gebied van storytelling, HR, (verander)communicatie en teamontwikkeling. Het Teamheldenspel is op 31 maart 2023 gelanceerd op het Belgisch Nederlandse Storytellingcongres over de kracht van verhalen in transitie.